دیابت کودکان چیست؟
قند خون بالا در کودکان زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز بیش از حد در خون افزایش پیدا می‌کند. گلوکز قندی است که بدن برای تامین انرژی به آن نیاز دارد. این بیماری به طور کلی به دو دسته اصلی تیپ ۱ و تیپ ۲ تقسیم میشود.
دیابت تیپ یک معمولا به دلیل اختلالات ژنتیکی رخ می‌دهد. این دیابت در کودکان بیشتر شایع است. در طی آن غده لوزالمعده که به عنوان بخشی از دستگاه گوارش به‌شمار می‌رود، قادر به تولید هورمون انسولین نیست. این هورمون وظیفه هدایت گلوکز به سلول‌های بدن را دارد. وقتی انسولینی در بدن وجود ندارد، گلوکز نیز در اختیار سلول‌ها قرار نخواهد گرفت و در خون جمع میشود. به این ترتیب مرض قند در کودکان از همان بدو تولد بروز خواهد کرد.
دیابت نوع دو، همان مرض قندی است که ممکن است آن را با نام دیابت بزرگسالان نیز بشنوید. نام این بیماری شاید کمی گمراه کننده باشد. با افزایش چاقی، کم‌تحرکی و بی‌تحرکی در کودکان و نوجوانان، بروز دیابت نوع دو در این گروه سنی افزایش پیدا کرده و در واقع باید گفت زنگ خطر آن به صدا درآمده است.
به طور کلی میزان ابتلا به دیابت نوع دو بسیار بیشتر از نوع یک است. نوع دوم بیماری به دلیل رژیم غذایی و سبک نادرست زندگی بروز پیدا می‌کند، به همین دلیل قابل پیشگیری است. پدر و مادرها، نشانه‌های دیابت در کودکان را بشناسید.
شب ادراری
برخی کودکان به شب ادراری مبتلا هستند. این مشکل می‌تواند دلایل متعددی مانند استرس یا بیماری‌های دستگاه ادراری داشته باشد. معمولا تا چهار سالگی ممکن است این مشکل را در فرزند خود مشاهده کنید. در صورتیکه این مشکل همچنان ادامه داشته باشد، باید نسبت به آن حساس باشید، چرا که شب ادراری می‌تواند به دلیل دیابت در کودکان باشد. بخصوص اگر کودک قبلا با چنین مشکلی مواجه نبوده و به یک باره دچار آن شده است. در مورد نوزادان می‌توان گفت، زود به زود پوشک خود را کثیف می‌کنند. این موضوع باید توسط مادر بررسی شود.
احساس تشنگی
وقتی کودک ادرار بیشتری را دفع می‌کند، سطح املاح در بدن بالا می‌رود وبه میل به نوشیدن آب نیز به طور غیر طبیعی در او افزایش پیدا می‌کند. این عارضه خود را با خشکی دهان و احساس تشنگی بیش از حد نشان می‌دهد.
کاهش وزن
به دنبال تشنگی و نوشیدن آب زیاد، کودک دیگر اشتهایی برای غذا خوردن ندارد، به این ترتیب دچار کاهش وزن خواهد شد.
خارش در ناحیه تناسلی و اطراف آن، احساس خستگی، عدم تمایل به بازی کردن، سردرد، اختلال در بینایی و طولانی شدن روند بهبود زخم از دیگر نشانه‌های دیابت در کودکان است.
دیابت در کودکان و تغذیه آنها
در تغذیه کودکان مبتلا به مرض قند به نکات زیر دقت کنید:
در کنار وعده‌های اصلی غذایی، حتما از میان وعده‌ها نیزاستفاده کنید. سعی کنید در طی روز حداقل ۶ وعده غذایی برای بیماران دیابتی در نظر بگیرید. برای اینکه بدانید از چه خوراکی‌هایی می‌توانید به عنوان میان‌وعده استفاده کنید، حتما با متخصص مشورت داشته باشید.
غذای کودک را با توجه به میزان انسولینی که دریافت می‌کند، تنظیم کنید.
به تغذیه کودک قبل از خواب توجه داشته باشید. تغذیه نادرست می‌تواند منجر به افت قندخون در طی شب شود.
گاهی اوقات به دلایل مختلف مانند جشن تولد ناگزیر به استفاده از کیک، شیرینی و شربت هستیم. این خوراکی‌ها به مقدار قابل توجهی شیرین‌کننده‌های مصنوعی دارند. سالی یکبار مصرف این خوراکی‌ها نمی‌تواند به سلامتی کودک آسیب وارد کند. البته حواستان به مقدار مصرف و تعداد جشن‌هایی که در سال می‌گیرید، باشد. در این شرایط بهتر است با متخصص مشورت داشته باشید تا در مورد مقدار تزریق انسولین به شما کمک کند.
قبل از هرگونه فعالیت شدید مانند تمرینات ورزشی، کودک به مواد قندی نیاز دارد. در غیر این صورت افت قند خون رخ خواهد داد. بهتر است مدت زمان فعالیت ورزشی کودک بیشتر از یک ساعت نباشد.
عوارض دیابت در کودکان چیست؟
دیابت در کودکان در طولانی مدت می‌تواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
آسیب به سیستم قلبی و عروقی
بروز بیماری‌های چشمی
آسیب رساندن به کلیه‌ها و دیگر ارگان‌های مهم بدن مانند کبد
سطح بالای قند خون منجر به آسیب عصبی (نوروپاتی) میشود
خشکی پوست
بیماری‌های دهان و دندان